Bezkrólewie bezpośrednio przed wyborem Fryderyka Augusta Wettyna na króla Rzeczpospolitej Obojga Narodów rozpoczęło się głośnym nie tylko w Polsce, ale w całej Europie skandalem. W dniu śmierci ojca królewicz Jakub udał się na zamek królewski, aby przechwycić jego majątek. Nazajutrz nie chciał wpuścić matki z ciałem króla oraz towarzyszących jej senatorów. Po długich rozmowach doszło do otwarcia bram zamku, jednak już wkrótce doszło do sporu o pozostawiony majątek w Żółkwi. Wskutek mediacji senatorów doszło do jego podziału, jednak Jakub będący najstarszym synem zmarłego króla polskiego Jana III Sobieskiego, ożeniony z księżniczką neugburską – siostrą cesarzowej zaprzepaścił swe szanse na przejęcie korony po ojcu.

W latach dziewięćdziesiątych XVII wieku Jakub zapewnił sobie bowiem przychylność Brandenburgii oraz Szwecji. Bezkrólewie w Polsce rozpoczęło się w momencie kiedy Liga Święta toczyła nadal walki z Turcją, a młody Jakub mógł w Polsce liczyć na poparcie stronnictwa proaustriackiego w Rzeczpospolitej. Skandal zniweczył wszystkie działania jeszcze za życia jego ojca, który dążył do tego, aby korona polska pozostała w rodzie Sobieskich.

29 sierpnia 1696 roku zebrał się sejm konwokacyjny. Podczas jego obrad posłowie zażądali wyjazdu królowej z Warszawy, obawiając się jej wpływu na przebieg obrad. 3 września  zawiązała się konfederacja wojska koronnego pod laską Bogusława Baranowskiego, która domagała się wypłaty zaległego żołdu, rozpoczynając wybieranie zaległych sum z dóbr królewskich. Podobna konfederacja wojsk litewskich pod laską Grzegorza Ogińskiego, została spacyfikowana przez hetmana Kazimierza Jana Sapiehę. W Warszawie podejrzewano również, że konfederacja wojskowa może być próbą prowokacji politycznej ze strony fakcji Lubomirskich. Próbowano doprowadzić do zerwania konwokacji, jednak w wyniku konfederacji uchwalono zwołanie sejmu elekcyjnego na 15 maja 1696 roku. Podjęto również decyzję o powołaniu komisji do rokowań ze skonfederowanym wojskiem oraz wykluczono z kandydatury do tronu „Piasta”.

Wśród kandydatów chcących objąć tron Rzeczpospolitej Obojga Narodów wyróżniała się kandydatura  francuska na rzecz Franciszka Ludwika de Bourbon (książę Conti), za którym agitował ambasador francuski Melchior Polignac. Francuska kandydatura otrzymała szerokie poparcie między innymi dawnej opozycji antykrólewskiej w osobie rodu Sapiehów na Litwie, prymasa Michała Radziejowskiego oraz Lubomirskich – Hieronima (Podskarbiego Wielkiego Koronnego) i Stanisława Herakliusza (Marszałka Wielkiego Koronnego). Wśród kandydatów pojawili się również – Don Livio Odescalchui – bratanek papieża Innocentego XI, margrabia Ludwik Badeński popierany przez Berlin, Jakub Sobieski mimo wykluczenia z kandydatury „Piasta” oraz Fryderyka Augusta.

W momencie śmierci Jana III Sobieskiego Fryderyk August był dowódcą armii cesarskiej na Węgrzech. Tam też prowadził tajne rozmowy z cesarzem Leopoldem I, szukając u niego poparcia w staraniach o koronę polską. 15 maja 1697 roku w Warszawie rozpoczął się sejm elekcyjny, zaś sama elekcja rozpoczęła się 26 czerwca. W pierwszym dniu większość głosów padała na kandydaturę francuską, ale nie brakowało również głosów za Sobieskim. Sytuacja zmieniała się jednak kiedy nadeszły pieniądze od elektora saskiego, rozdane wśród szlachty. Wobec niewypłacalności ambasadora francuskiego, szanse księcia Conti malały. Zbierający głosy prymas ogłosił w drugim dniu elekcji zwycięstwo księcia Conti, jednak przeciwnicy kandydatury francuskiej wybrali na króla Fryderyka Augusta, a decyzję tą ogłosił biskup kujawski Stanisław Dąmbski. 27 czerwca 1697 roku Rzeczpospolita miała zatem dwóch elekcyjnych królów. Po raz kolejny o zwycięstwie miało zadecydować, kto pierwszy koronuje się na króla w Krakowie.  Jak się okazało był nim elektor saski – Fryderyk August Wettyn.