Anubis (gr. ’Άνουβις) – w egipskiej mitologii bóg o głowie szakala, ściśle łączony z mumifikacją i życiem pozagrobowym. W języku Starożytnego Egiptu był znany jako Inpw. Najstarsza znana wzmianka o nim pochodzi z tekstów piramid z okresu Starego Państwa, gdzie łączony jest z pogrzebem faraona. W tej epoce był najważniejszym bogiem związanym ze śmiercią, lecz w Średnim Państwie zastąpił go Ozyrys.
Przydomki Anubisa pochodzą ze związku z jego pogrzebową rolą, np. miano Ten, który jest na swoim pagórku miało podkreślać, że jest on strażnikiem umarłych i ich miejsc świętych (cmentarzy), a Ten, który jest w miejscu balsamowania mówiło o jego udziale w procesie mumifikacji. Jak wiele egipskich bóstw, Anubis miał wiele ról w zależności od sytuacji i na ogół występował na czele wszystkich publicznych procesji w Egipcie.
Anubisa łączono z mumifikacją i ochroną zmarłych w ich p
...
Czytaj więcej »
|
Wampir to fantastyczna istota, żywiąca się ludzką krwią, prawie nieśmiertelna, o ludzkiej postaci i charakterystycznych wydłużonych kłach. Wampirom przypisywane są liczne zdolności paranormalne, m.in. regeneracja, hipnoza, wyczulony słuch, niezwykła prędkość oraz ogromna siła.
Według słowiańskich wierzeń, wampir (zwany także wąpierz, upiór, upir, martwiec, wiesczy, wupi, wuki – od prasłowiańskiego *ǫpirь, scs. ǫpyrь/ѫпырь) powstawał z niepogrzebanych (niespalonych) zwłok, stąd jego silne związki z własną rodziną – jej dręczenie, jeśli nie dopełniła obowiązku wobec zmarłego, oraz stosunki mężczyzn-wampirów (zmarłych daleko od domu, zaginionych i powracających) z własnymi żonami. Wiara w wampiry musiała nasilić się po przyjęciu chrześcijaństwa i zarzuceniu ciałopalenia. Znaczne jej
...
Czytaj więcej »
|
Belzebub (hebr. בעל זבוב Ba‘al Zebûb, Ba‘al Zəbûb, Ba‘al Zəvûv, arab. بعل الذباب, gr. Βεελζεβούλ – dosł.: pan much i komarów, popularnie: władca much) – semickie imię demona, wodza demonów. Pojawia się ono w Ewangelii Łukasza, w opisie sytuacji, gdy Żydzi (faryzeusze i uczeni) oskarżają Jezusa, że mocą Belzebuba, władcy złych duchów, wyrzuca złe duchy (Łk 11, 15). Bywał także nazywany karmazynowym królem.
Prawdopodobnie imię Belzebub pochodzi od jednego z imion boga Baala: Baal-Zebul (sem. pan podziemia lub pan podziemnych wód). Pierwotnie był kananejskim bóstwem opiekuńczym miasta Akkron (Ekron). Bóstwo to rywalizowało z kultem boga Jahwe, dlatego też Żydzi starali się zdyskredytować Baal-Zebula (pana podziemi), przekręcając jego imię na Baal-Zevuv (pan much) lub Beel-Ze
...
Czytaj więcej »
|
Rokita – imię jednego z diabłów, występującego w polskich podaniach ludowych. Rokita był bardzo hojnym rozbójnikiem z Domaradza. Mieszkał na górze Chyb z innymi zbójnikami. Okradał kupców przyjeżdżających do Domaradza, skradzionymi łupami obdarowywał chłopów. Według innej wersji legendy Rokita, zwany inaczej Rokietnikiem, był złą duszą zamieszkującą bagna (stąd jego nazwa pochodząca od mchu rokietnika często występującego w środkowoeuropejskich lasach) i topiącą tych, którzy wdarli się na teren jego siedliszcza. Jeszcze inna wersja mówiła, że był diabłem kaliskim konkurującym z łęczyckim Borutą[http://rockmetal-nibyl.ucoz.pl/blog/boruta/2014-10-18-1029].
Jedna z legend mówi, że Rokita razem z Borutą mieli opić się w jednej z karczm w Łodzi. Gdy oberżysta nie chciał już sprzedać im kolejnego kufla piwa lub wina, Rokita zapłacił, ale sprawił, że talary, którymi zapłacił, były tak go
...
Czytaj więcej »
|
Lamasztu (akad. Lamaštu; sum.ddim3.me) – w religii mezopotamskiej rodzaj żeńskiego demona, groźnego dla kobiet w czasie porodu i w połogu, powodującego choroby lub śmierć niemowląt i małych dzieci, oraz dla karmiących matek.
W mitologii mezopotamskiej występuje dużo różnego rodzaju demonów. Większość z nich jest jednak mało znana, gdyż teksty udzielają niewielu informacji na ich temat. Do nielicznych wyjątków należy Lamasztu. Wiedza o niej jest stosunkowo rozległa, gdyż nauka dysponuje całym szeregiem tekstów, w których demonica występuje. W większości są to teksty o charakterze magicznym – zaklęcia i rytuały. Najstarsze znane teksty sumeryjskie i akadyjskie dotyczące Lamasztu pochodzą z okresów starobabilońskiego i staroasyryjskiego. Wszystkie mają formę pojedynczych zaklęć.
Idea łączenia zaklęć i obrzędów w większe całości i uzupełniania wskazówkami rytualnymi pojawiła się dopiero później i doprowadziła w
...
Czytaj więcej »
|
Posejdon mit.grecka - bóg morza i oceanów, syn Kronosa i Rei, brat Hadesa, Hestii, Hery, Zeusa i Demeter. Bardzo ważny bóg w wierzeniach Greków. Jeden z 12 bogów olimpijskich. Jego symbolem władzy był trójząb. Był patronem rybaków i żeglarzy.
Po narodzeniu został połkniety przez swego ojca Kronosa, bojącego się o utratę władzy. Uratował go wiele lat później młodszy brat Zeus, prosząc matkę aby podała ojcu środek na wymioty. Uwolniwszy się Posejdon stanął do walki przeciwko władcy świata. Po pokonaniu Kronosa Zeus, Posejdon i Hades, ciągnęli losy o to, który z nich będzie rządził niebiem i otrzyma władzę zwierzchnią; który posiądzie morze, a który świat podziemny. Posejdon wylosował królestwo wód. Nie był jednak z tego zadowolony i uważał, że jako najstarszy powinien dysponować najwyższą władzę. W końcu jednak się z tym pogodził. Tron morza oddał mu Okeanos. Posejdon uczestniczył w spisku przeciwko Zeusowi z Herą, Apollem, Ateną związać Zeusa, k
...
Czytaj więcej »
|
Humanoid – każdy byt, którego kształt ciała przypomina ludzkie. Termin obejmuje więc ssaki naczelne jak i mityczne istoty czy sztuczne organizmy (androidy), szczególnie w kontekście fantastyki naukowej i fantasy.
Zazwyczaj fikcyjne humanoidy to stworzenia dwunożne, o kształcie ciała podobnym do ludzkiego, jednak różniące się od ludzi kolorem skóry, ilością i umiejscowieniem włosów, wzrostem, masą ciała, kształtem uszu i nosa. Możliwa jest także obecność rogów, pazurów czy ogona a także inna struktura kończyn. Możliwa jest przynależność do innej gromady.
- Elfy
- Kransnoludy
|
Zmora zwana też marą (stąd powiedzenie sen mara, Bóg wiara) – istota półdemoniczna, dusza człowieka żyjącego lub zmarłego, która w wierzeniach słowiańskich nocą męczyła śpiących, wysysając z nich krew.
Według ludowych podań zmorami zostawały dusze grzesznych niewiast, dusze ludzi skrzywdzonych, zmarłych bez spowiedzi, potępionych. Zmorami często bywały siódme córki danego małżeństwa lub osoby, którym przy chrzcie przekręcono imię, ale "zmorowatość" dotykać też mogła osoby mające zrośnięte nad oczyma brwi lub różnokolorowe oczy. Istnieją wierzenia (m.in. w centralnej Polsce), że zmorą zostaje po śmierci np. osoba, przy której na łożu śmierci (według innych wariantów w czasie chrztu), ktoś odmawiając Pozdrowienie Anielskie, przejęzyczył się i powiedział Zmoraś Mario zamiast Zdrowaś Mario.
Zmorę wyobrażano sobie jako wysoką kobietę o nienaturalnie długich nogach i przezroczystym ciele. Można ją
...
Czytaj więcej »
|
Święty Mikołaj – fikcyjna postać starszego mężczyzny z brodą ubranego w czerwony strój, który wedle różnych legend i bajek w okresie świąt Bożego Narodzenia rozwozi dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez zaprzęg reniferów. Według różnych wersji zamieszkuje wraz z grupą elfów Laponię lub biegun północny.
Dzięki sprawnej promocji praktycznie zastąpił on w powszechnej świadomości tradycyjny wizerunek św. Mikołaja z Miry, biskupa
Obecnie powszechna forma tej postaci wywodzi się z kultury brytyjskiej i amerykańskiej, gdzie jest jedną z atrakcji bożonarodzeniowych. W większej części Europy, w tym w Polsce, mikołajki obchodzone są tradycyjnie 6 grudnia jako wspomnienie świętego Mikołaja, biskupa Miry. Rankiem tego dnia dzieci, które przez cały mijający rok były grzeczne, znajdują prezenty, ukryte pod poduszką, w buciku lub w innym specjalnie przygotowanym w tym celu miejscu (np. w skarpecie).
Na skutek przenikania do europejskiej tradycji
...
Czytaj więcej »
|
Miled lub Mil, właśc. Galam (ir. Míleadh, łac. Milesius) – legendarny heros celtycki, przodek-eponim dynastii milezjańskiej z której wywodzili się władcy rządzący Irlandią oraz Dalriadą, potem Szkocją. Jedyny syn Bile’a, syna Breogana.
Mil to produkt łacińskiej chrześcijańskiej nauki. Jego imię jest irlandzką wersją łacińskiego Miles Hispaniae („żołnierz z Hiszpanii”), poświadczonego w ustępie (§ 13) Historia Brittonum ("Historia Brytów") z IX w. Dzieło to opisuje jak Irlandia była zdobywana przez kolejnych osadników z Hiszpanii, przez Partholona, Nemeda oraz „trzej synów żołnierza z Hiszpanii” („tres filii militis Hispaniae”).
Mil służył, jako żołnierz w Scytii i Egipcie, przed otrzymaniem proroctwa, że jego potomkowie będą rządzić Irlandią. Wyruszył w drogę na zachód, dostając się aż do Hiszpanii. Walczył tam w kilku
...
Czytaj więcej »
| |