Poganie − określenie używane wobec wyznawców religii niemonoteistycznych, głównie politeistycznych i animalistycznych.

Łacińskie słowo pagus znaczy „gmina”, „wieś”, istnieją przy tym dwie możliwe etymologie słowa "pogaństwo". Słowo paganus oznaczać mogło w łacinie klasycznej mieszkańca gminy wiejskiej, mogło jednak oznaczać też cywila, w przeciwieństwie do wojskowego. Mieszkańcy terenów wiejskich później przyjmowali chrześcijaństwo, co mogło być przyczyną zmiany znaczenia słowa paganus, odnoszącego się odtąd do nie-chrześcijan. Chrześcijanin określał się jako miles Christi („żołnierz Chrystusa”), w czym źródło ma alternatywny pogląd, według którego zmiana znaczenia słowa paganus nastąpiła jako przeciwstawienie sobie tych określeń: paganus oznaczać miał „cywila” w sensie religijnym.

Nowe znaczenie terminu paganus nie było obecne przed panowaniem cesarza Konstantyna. Wcześniej na określenie nie-chrześcijan używano terminów pochodzenia biblijnego, nationes, gentiles i ethnicus. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa, przed Konstantynem, religie niechrześcijańskie były wciąż jeszcze bardzo silne także w ośrodkach miejskich. Później straciły jednak prestiż społeczny na rzecz chrześcijaństwa. Wobec faktu, że chrześcijanie stali się świadomi swojej liczebności i prestiżu społecznego, przeciwstawienie paganus – militaris, źródło nowego określenia nie-chrześcijan, mogło się im wydać oczywistym (a przy tym niekoniecznie poniżającym względem pogan).

Wydaje się, że termin też używany był początkowo w języku potocznym. Jako potoczny określa go jeszcze św. Augustyn – gentiles vel iam vulgo usitato vocabulo paganos (Epist. 184). Pierwszym dokumentem o charakterze oficjalnym, w którym został użyty był reskrypt cesarza Walentyniana I z roku 370 (Codex Theodosianus 14.2.18).